اخبار سلامت داک تاپ | شبکه حرفه ای پزشکان اخبار سلامت داک تاپ
نوشته های مرتبط
برای مشاهده اطلاعات متخصصان و فوق تخصصان کودکان و نوزادان که عضو داک تاپ هستند و پرسیدن سوالات خود به این لینک مراجعه کنید:
متخصصان کودکان و فوق تخصصان نوزادان عضو داک تاپ
رفلاکس
رفلاکس زمانی روی میدهد که شیری که کودک نوشیده و قورت داده است دوباره در مری بالا می‌آید یا به دهان او باز می‌گردد. فرقی هم ندارد که نوزاد از سینه مادر شیر می‌نوشد یا شیرخشک به او داده میشود. هر دو کودک، مستعد مبتلا شدن به این عارضه هستند.
اسیدی که در معده کودکان وجود دارد به هضم غذای آنها کمک میکند. همان‌طور که سوزش معده و اصطلاحا ترش‌کردگی در بزرگسالان موجب ناراحتی است، کودکان نیز در نتیجه این برگشت غذایی اذیت میشوند.
البته تنها خوبی رفلاکس این است که خیلی سریع و خودبه‌خود برطرف میشود. این مشکل در کودکان بسیار عادی است و نمی‌توان آن را نشانه هیچ‌نوع بیماری به‌شمار آورد. تقریبا نیمی از نوزادان در سه ماه نخست زندگی، یک یا دوبار در روز دچار رفلاکس معده میشوند.
درصد بسیار کمی از نوزادان دچار رفلاکس مزمن هستند که برای آنها مشکل ایجاد میکند.
چگونه متوجه شویم نوزاد رفلاکس دارد؟
نوزادان در نتیجه رفلاکس، شیری که خورده‌اند را بالا می‌آورند. یا چندین بار استفراغ می‌کنند. یا حتی سرفه و سکسکه را نیز میتوان به عنوان نشانه‌های رفلاکس نام برد. اما همه این مسایل کاملا طبیعی هستند و نیازی نیست نگران باشید. فقط همیشه دستمالی در دسترس داشته باشید که اطراف دهان او را پاک کنید.
چه چیزی موجب رفلاکس میشود؟
این را همه می‌دانید که لوله ارتباطی معده و دهان، مری است. در بدن، در جایی که مری و معده به یکدیگر می‌رسند، یک حلقه ماهیچه‌ای (دریچه) وجود دارد. هنگامی که نوزاد شیر می‌نوشد، این دریچه‌ی ماهیچه‌ای باز و پس از عبور غذا دوباره بسته میشود تا غذا را در معده نگه دارد. در نوزادان چون هنوز این دریچه به طور کامل رشد نکرده است و کامل نیست، نمی‌تواند به‌خوبی این وظیفه را انجام دهد. به‌همین دلیل، بیشتر نوزادان دایم در حال رفلاکس معده هستند.
هنگامی که معده نوزاد پر میشود، بقیه شیر یا غذایی که نوشیده دوباره به مری و دهان او باز می‌گردد.
استفراغ یا قی کردن نوزادان می‌تواند به دلایل زیر باشد:
• مری باریک و کوتاهی دارد.
• سیستم گوارشی او کند است و طول میکشد تا شیر از معده وارد روده کوچک بشود.
• لوله مری و معده او هنوز به رشد کامل نرسیده‌اند.
ظرفیت معده نوزادان چند روزه به اندازه یک تیله کوچک است. در روز سوم، گنجایش آن به اندازه تیله بزرگ افزلیش می‌یابد. در روز دهم، به اندازه یک توپ پینگ-پونگ رشد میکند و بزرگ میشود. دریچه مری و معده نیز در طول این زمان قوی‌تر میشود. به این مفهوم که هر چه این اندام بیشتر رشد می‌کنند و قوی‌تر میشوند، مشکل رفلاکس نوزادان نیز کمتر میشود. در حدود ماه‌های ۱۰ تا ۱۲، فقط ۵ درصد از کودکان دچار رفلاکس میشوند.
البته گاهی مشکل رفلاکس در کودکان در نتیجه ضعیف بودن عملکرد سیستم گوارشی است. در این مواقع، غذا برای مدت طولانی در معده باقی می‌ماند و دلیل آن نیز می‌تواند در نتیجه حساسیت به شیر گاو یا عدم پذیرش آن توسط بدن کودک باشد.
چگونه میتوان از رفلاکس جلوگیری کرد؟
اگر رفلاکس نوزاد کم و معمولی است، خوب غذا می‌خورد و مورد دیگری برای نگرانی وجود ندارد، شاید راه‌کارهای زیر بتوانند کمک‌کننده باشند:
در حالت عمودی به کودک شیر بدهید.
پس از هر بار شیر دادن، حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه کودک را در حالت عمودی در آغوش نگه‌دارید.
ترجیحا به مقدار کم اما وعده‌های بیشتر به نوزاد شیر بدهید.
اگر با شیشه کودک را تغذیه می‌کنید، هر دو سه دقیقه یکبار در میان شیرنوشیدن، اجازه دهید بادگلو کند. در ضمن، مطمئن شوید که سوراخ نوک پستان خیلی باز نیست. اگر این‌طور باشد شیر با مقدار و سرعت بیشتر وارد دهان نوزاد میشود و می‌تواند موجب رفلاکس بشود.
چه زمانی رفلاکس نگران‌کننده است و باید کودک را نزد پزشک ببریم؟
همان‌طور که قبلا نیز اشاره کردیم، برگرداندن مقدار کمی شیر پس از هر تغذیه کاملا طبیعی است. اما اگر موارد زیر را در فرزند خود مشاهده کردید، حتما با پزشک کودک در میان بگذارید:
• داشتن رفلاکس‌های مداوم و پی‌درپی
• بداخلاقی در طول شیر نوشیدن یا پس از آن، گریه و خم کردن کمر
• قی کردن‌های پی‌درپی و به مقدار زیاد دست‌کم دوساعت پس از هر بار شیر نوشیدن
• امتناع از شیر نوشیدن اما مکیدن پستانک (اگر استفاده می‌کنید)
فهرست مشکلات گوارشی در میان اطفال
اسهال
شاید این موضوع یک واقعیت عجیب و ناراحت کننده باشد، اما تقریباً ۴۵۰ نوزاد در ایالات متحده‌ی آمریکا سالانه در اثر ابتلا به اسهال جان خود را از دست می‌دهند. بنا بر این اسهال امروزه یکی از مشکلات گوارشی عمده به شمار می‌رود. ابتلا به اسهال می‌تواند به چند دلیل رخ دهد. محتمل‌ترین علل ابتلا به اسهال عبارتند از تغییر رژیم غذایی، استفاده از برخی آنتی بیوتیک‌ها و قرار گیری در معرض برخی عفونت‌ها. اگر کودک هم چنان از شیر مادر تغذیه میکند تغییر در رژیم غذایی مادر نیز می‌تواند به ابتلای کودک به اسهال منجر شود. گفته میشود که خوراندن مایعات بیشتر به کودک جهت جبران آب از دست رفته‌ی بدن بهترین درمان خانگی برای اسهال می‌باشد.
یبوست
یبوست یک مشکل گوارشی عمده‌ی دیگر در میان اطفال محسوب میشود. این مشکل گوارشی نیز می‌تواند به خاطر تغییر رژیم غذایی، دارو یا حتی رفتار رخ دهد. با این حال، یبوست را میتوان به آسانی در منزل تشخیص داده و درمان نمود. یبوست به حالتی گفته میشود که در آن کودک از کارکرد مزاجی سخت و نا مناسبی برخوردار است. استفاده از غذاها و میوه‌های دارای فیبر فراوان درمان خوبی برای یبوست محسوب میشود. با این حال، اگر کودک‌تان تنها چند سال سن دارد و از خون‌ریزی مقعدی نیز رنج می‌برد سریعاً با یک پزشک مشورت نمایید.
استفراغ
استفراغ نیز یک مشکل گوارشی دیگر در میان کودکان محسوب میشود که در اکثر مواقع تشخیص آن به اشتباه صورت می‌گیرد. اکثر مادران بیرون دادن محتویات دهان توسط نوزاد خویش را با استفراغ اشتباه می‌گیرند. بیرون دادن محتویات به همراه آروغ بعد از هر وعده‌ی غذایی در اکثر نوزادان امری طبیعی و عادی است. استفراغ در نوزادان در اثر انسداد معدی یا انسداد روده‌ای اتفاق میافتد. در میان کودکان بزرگ‌تر، علت استفراغ معمولاً یا تقریباً همیشه یک عفونت ویروسی می‌باشد. با این حال، استفراغ اگر یک بار و در اثر پر خوری یا دلایل مشابه رخ دهد مسآله‌ی مهمی نمی‌باشد. اما اگر شدت استفراغ زیاد است و به کرات نیز رخ میدهد بایستی کودک را نزد پزشک برد.
قولنج نوزادی
قولنج نوزادی (گریه‌ی شدید نوزاد به مدت چند ساعت در روز) هم چنان یکی از اولین مشکلات گوارشی شناخته شده در میان اطفال است و گفته میشود که علت آن دردهای شکمی است. اگرچه اکثر پزشکان با این موضوع مخالفند و دلایل‌شان نیز کاملاً قابل باور هستند، اما این مشکل هم چنان یک مشکل گوارشی محسوب میشود. باور بر این است که ماساژ دادن شکم طفل باعث میشود که وی آرام گیرد. بحث و منازعه بر سر این مشکل گوارشی هم چنان ادامه دارد و مشاوره با یک پزشک هنگام بروز این مشکل ضروری می‌باشد. واژه‌ی “colic” (قولنج) از یک واژه‌ی یونانی مشتق شده و به معنای روده می‌باشد.
تشنج نوزادان
وقتی کودکی تشنج میکند ممکن است شما هریک ازاین علایم راببینید:
۱_ کودک دچار اختلال هوشیاری شودیعنی اطرافیان رانشناسد متوجه زمان ومکان نباشد،به صدازدن شماپاسخ ندهد یا بیهوش روی زمین بیفتد.
۲_حرکاتی غیر ارادی در اعضای بدن کودک ظاهر شود این حرکات ممکن است قسمتی از بدن یاتمام اعضا را درگیرکند.ممکن است کودک به شدت دست وپابزند،روی زمین بیفتد،سروچشمهای کودک به یک طرف بچرخد یا اینکه فقط یک دست یا یک پای کودک دچار حرکات تکان دهنده شدید شودواین حالت چند ثانیه تا چنددقیقه طول بکشد معمو لأ این حملات کمتر از ۱۰دقیقه طول میکشد.
۳_ ممکن است کودک درزمان حمله کنترل ادرار خود را از دست بدهد.
۴_ گاهی کودک به صورت ناگهانی رفتاری غیر عادی نشان میدهد مثلاً بدون آنکه متوجه اطراف باشد،شروع به دویدن میکند.
۵_ ممکن است کودک برای چند لحظه به نقطه ای خیره شده ودر این مدت متوجه اطراف نباشد.
آیاهر کودکی یک بار تشنج کند،تا آخر عمر دچار حملا ت تشنج خواهد شد ؟
در سنین۶ماه تا۵سالگی مغز کودکان به افزایش درجه حرارت بدن حساس است در نتیجه۳-۴در صد کودکان در این سنین با تب های شدید(بیش از۳۸درجه)دچار تشنج میشوند. اکثریت این کودکان بعد از سن۵سالگی دچار تشنج نمیشوند.شایعترین سن برای تشنج ناشی از تب۱۸-۱۴ماهگی است وزمان آن ازچندثانیه تا۱۰دقیقه طول میکشد وبندرت تشنج ناشی ازتب بیش از یکبار اتفاق میافتد.
علت تشنج همراه باتب چیست؟
بیشترمواقع تشنج همراه با تب دراثر عفونتهای ویروسی دستگاه تنفس فوقانی یاعفونت حاد گوش میانی ایجاد میشود.گاهی ممکن است علت تشنج یا تب مننژیت باشد.
آیا تشنج درنوزادان شایع است؟
ازهر۱۰۰۰نوزاد تقریبأ ۲ نوزاد دچار تشنج درماه اول زندگی میشوند.
تشنج در نوزادان چه علایمی دارد؟
تشنج در نوزادان علایم متفاوتی دارد، مثلاً ممکن است به صورت حرکات شدید اندام ها،پرش های عضلانی تکراری،لرزش پلک ها،سفت شدن اندام ها،حرکات شبیه مکیدن یاجویدن در دهان،گریه غیرطبیعی یاحرکات غیرطبیعی چشمها دیده شود.دربعضی نوزادان تنهاعلامت تشنج توقف تنفس به مدت بیش از ۲۰ ثانیه و کبود شدن نوزاد است .
علت تشنج در نوزادان چیست ؟
۱- کمبود اکسیژن رسانی به مغز
۲- کاهش قند خون
۳- کاهش کلسیم خون
۴- عفونت ها
۵- اختلالات دستگاه عصبی
۶- اعتیاد مادر به مواد مخدر و چند علت نادر دیگر
لازم به ذکر است کودکان قبل از سن ۶ ماهگی که شامل نوزادان نیز می شوند به علت تب بالا دچار تشنج نمی شوند.
اگر کودک شما مبتلا به حملات تشنج در زمان تب می شود به این نکات دقت فرمائید :
۱- هرگاه کودک شما به علت سرماخوردگی یا هر عفونت دیگری دچار تب شدید شد حتماً با استفاده منظم از داروی ضد تب ( استامینوفن ) و پا شویه با آب ولرم تب کودک را کاهش دهید .
۲- هیچگاه برای کاهش تب کودک از آسپرین یا آمپول های تب بر استفاده نکنید .
۳- کودک رابرای بررسی علت تب نزد پزشک ببرید .
۴- در صورتی که پزشک احتمال مننژیت را در کودکی بدهد کشیدن مایع نخاع کودک جهت آزمایش و تشخیص بیماری ضروری است . در این زمینه با پزشک همکاری کنید .
۵- اگر کودک شما سابقه تب و تشنج دارد با نظر پزشک در زمان تب شدید علاوه بر استامینوفن و پاشویه کردن کودک از داروی ضد تشنج به مقداری که پزشک دستور داده استفاده کنید تا از تشنج کودک پیشگیری شود .
۶- ممکن است بعد از تشنج کودک پزشک دستور دهد تا کودک شما به مدت طولانی ( حدود ۲ سال ) از داروهای ضد تشنج استفاده کند .
